Liceum, Technikum czy Zasadnicza Szkoła Zawodowa?
Odwieczny problem i mnóstwo pytań. Jako doradca zawodowy spotykam się z wieloma stereotypami. Być może jest to dobre miejsce aby stawić im czoła.
Liceum – najczęściej wybierana opcja przez nastolatków. Dlaczego? Nie mam pojęcia. Choć sama uczęszczałam do liceum, dziś wiem, że jeżeli miałabym kolejny raz podejmować decyzję z pewnością wybrałabym kształcenie technikalne. Ale o tym za chwilę. Kontynuacja nauki na poziomie liceum trwa dla obecnych gimnazjalistów 3 lata (potem wrócimy do starego systemu 4-letniego) . Kończy się przystąpieniem do egzaminu dojrzałości. Klasy możemy wybrać co prawda profilowane ale to tyle z atrakcji. Poza zwiększoną być może liczbą godzin na danym profilu, młody człowiek raczej nie dowiaduje się nic więcej poza wiedzą czysto merytoryczną. W ostatniej klasie ponownie staje przed wyborem dalszej drogi kształcenia – tu zwykle studia. No ale jakie wybrać? W liceum młodzież raczej nie ma okazji aby „doświadczać” pracy lub poznać zawód, który je interesuje. Uważam, że jest to etap edukacji dla osób, które jeszcze chcą się zastanowić nad własnym losem i podjąć decyzję w bardziej dojrzałym wieku.
Technikum – trwa 4 lata (potem wrócimy do kształcenia 5-letniego) i kończy się również egzaminem dojrzałości. Świetna opcja dla zdecydowanych osób. Jeżeli twoje dziecko przejawia konkretne zainteresowania np.: informatyczne, matematyczne albo kulinarne warto zastanowić się nad tym właśnie rodzajem kształcenia. Chyba nie będzie lepszego momentu aby wypróbować siebie w danym zawodzie i na rynku pracy. Jeżeli okaże się, że jednak to był błąd wtedy decyzja o ewentualnych studiach nie będzie przypadkowa. Kształcenie z tego poziomu wyróżnia się tym, że w trakcie jego trwania młody człowiek zdobywa tak zwane świadectwa kwalifikacji – coś w rodzaju potwierdzenia swoich umiejętności. Ma również sporo praktyk i przedmiotów typowo kierunkowych. Czyli coś czego nigdy nie spróbuje w liceum.
Zasadnicza Szkoła Zawodowa – chyba najbardziej demonizowana a zupełnie niesłusznie. Cudowna możliwość zdobycia konkretnego zawodu. Odczuwalny brak specjalistów na rynku wręcz wymusił tworzenie tego rodzaju szkół. Jeżeli twoje dziecko ewidentnie nie przepada za książkami a widzisz, że ma talent np.: fryzjerski warto rozważyć kontynuowanie nauki w ZSZ. Obecnie specjaliści są wręcz pożądani na rynku pracy a ich zarobki często sięgają powyżej średniej krajowej, która obecnie wynosi ok 4500 zł.
Jakich błędów nie popełniać?
-
Nie bagatelizuj tego wyboru i nie traktuj jako kaprys.
-
Nie krytykuj za podjęcie takiej a nie innej decyzji.
-
Nie wyśmiewaj decyzji i pomysłów dziecka.
-
Nie umniejszaj wagi podjętego wyboru.
-
Nie porównuj dziecka do siebie lub innych (zwłaszcza do kolegów z klasy,osiedla,bloku itd.)
-
Nie próbuj na siłę zmieniać tego wyboru, nadal mamy czas na ewentualne zmiany w życiu
Kahil Gibran pisał – „Wasze dzieci nie są waszymi dziećmi. Są one synami i córkami tęsknoty Życia. Przyszły one przez was, ale nie od was. I choć zostają z wami, jednak nie należą do was. Możecie usiłować upodobnić się do nich, ale nie czyńcie ich na swoje podobieństwo …”
Rady dla rodziców:
-
Kierujcie się dobrem własnego dziecka.
-
To wasza osobista decyzja – nie idźcie za głosem większości
-
Skupcie się na swoim dziecku. Określcie jego słabe i mocne strony
-
Porozmawiajcie z osobami, które pracują z dzieckiem. Ich spostrzeżenia mogą podsunąć wam cenne wskazówki
-
Porozmawiajcie z dzieckiem i weźcie pod uwagę również jego zdanie
-
Weźcie odpowiedzialność za swoje decyzje
-
Zaufajcie swojej rodzicielskiej intuicji
Drogi Rodzicu,
Jeżeli twoje dziecko nie wie w czym jest dobre, jakie ma talenty lub gdzie drzemie jego potencjał zawsze możecie skorzystać z rad doświadczonego doradcy zawodowego. Osoba taka, może opracować dla Was profil dziecka biorąc pod uwagę jego mocne strony i zainteresowania. Doradca zawodowy udzieli pomocy w wyborze dalszej drogi kształcenia uwzględnia przy tym zarówno możliwości psychofizyczne, sytuację życiową jak i potrzeby rynku pracy i możliwości systemu edukacyjnego. O wsparcie doradcze można się udać np.: do najbliższej poradni psychologiczno-pedagogicznej. Wielu doradców zawodowych działa na rynku również komercyjnie.